نقشه بازار بورس چیست و چه کاربردی دارد؟
اگر بخواهید یک موضوع را با دقت بررسی کنید، هم باید به جزئیات توجه کنید و هم نَمایی از وضعیت کلی داشته باشید. نقشه بازار بورس، نمای کلی این بازار را به سرمایه‌گذاران نشان می‌دهد.
اگر دانش کافی داشته باشید، سرمایه‌گذاری در بورس می‌تواند شما را از 0 به 100 برساند. در نقطه مقابل اگر بدون علم کافی به این زمینه ورود کنید، ممکن است از 0 به منفی 100 برسید. می‌توان گفت بورس یک شمشیر دو لبه است که اگر بلد نباشید از آن استفاده کنید، دست خودتان را می‌بُرَد. خیلی هم بد می‌بُرَد! یکی از مفاهیم مهمی که جزو لازمه‌های یادگیری این فضا است، نقشه بازار بورس نام دارد.
در این مقاله در رابطه با این نقشه صحبت خواهیم کرد و کاربردهای آن را با هم زیر ذره‌بین خواهیم برد. اول از همه بیایید ببینیم که نقشه بازار بورس چیست؟
نقشه بازار بورس چیست؟
اگر سرمایه‌گذار باشید به احتمال خیلی زیاد تصویر این نقشه را دیده‌اید. حتی اگر جزو افرادی باشید که مستمرانه در حال یادگیری جنبه‌های مختلف بازار بورس هستند هم، احتمال اینکه با این نقشه آشنا باشید زیاد است. تصویر زیر یک نقشه بازار بورس است:
همان‌طور که می‌بینید این نقشه از دو طیف رنگی و خانه‌های مجزا از یکدیگر تشکیل شده است. اصطلاحاً به چنین نقشه‌های Heatmap یا نقشه حرارتی می‌گویند. گرچه استفاده از این عبارت برای نقشه بازار بورس خیلی صحیح نیست، اما از آنجایی که این عبارت میان بسیاری از هم‌وطنان‌مان جا افتاده است، ما هم ممکن است در ادامه مقاله از عبارت Heatmap استفاده کنیم.
دو طیف رنگی‌ای که در این نوع نقشه‌ها وجود دارند، سبز و قرمز هستند که میزان کم‌رنگی و پررنگی آن‌ها می‌تواند متفاوت باشد. رنگ‌های قرمز نشان‌دهنده روند منفی یک سهم هستند و رنگ‌های سبز روند مثبت سهام را نشان می‌دهند.
هرچقدر رنگ قرمز تیره‌تر باشد، یعنی اوضاع آن سهم وخیم‌تر است (شدیداً نزولی است). هرچقدر هم قرمز کم‌رنگ‌تر باشد، یعنی روند نزولی سهام ناچیز است. از طرف دیگر رنگ سبز اوضاع گل‌وبلبل را نشان می‌دهد (یعنی روند آن سهام صعودی است). درست مانند حالت قبل، سبز تیره صعود بیشتر را نشان می‌دهد و سبز روشن، نشان‌دهنده شیب کم‌تر این نمودار است. (معمولاً نمادهای بدون تغییر با رنگ خاکستری نمایش داده می‌شوند)
هرکدام از خانه‌ها نشان‌دهنده نماد یک سهم هستند. همچنین در تصویر بالا می‌بینید که زمینه فعالیت هرکدام از نمادها هم مشخص شده است. زمینه‌هایی مانند بانک‌ها و موسسات اعتباری، فراورده‌های نفتی، ماشین‌آلات و تجهیزات، دارویی و … .
تفاوت مشهود دیگری که بین این خانه‌ها وجود دارد، حجم هرکدام از آن‌ها است. همان‌طور که مشاهده می‌کنید برخی از آن‌ها بسیار کوچک هستند و برخی دیگر اندازه بزرگ‌تری دارند. مثلاً در تصویر بالا، اندازه نماد شپنا به‌تنهایی برابر با چندین نماد کوچک‌تر است؛ اما این تفاوت اندازه چه چیزی را نشان می‌دهد؟
حقیقتاً این اندازه در نقشه‌های مختلف می‌تواند معانی متفاوت داشته باشد؛ اما معمولاً اندازه هر نماد نشان‌دهنده بزرگی یا کوچکی خود سهم یا همان ارزش بازاری سهم است. همچنین بزرگی اندازه خانه یک نماد می‌تواند بیانگر ارزش یا حجم معاملات آن سهام در طول روز باشد.
احتمالاً در پارگراف قبلی سوالی برایتان پیش آمده است. مگر نقشه‌های بازار بورس با یکدیگر تفاوت دارند؟ پاسخ این است که بله، می‌توانند متفاوت باشند.
انواع مختلف نقشه بازار بورس
نقشه بازار بورس توسط یک مرجع رسمی ارائه نمی‌شود! عموم کارگزاری‌های بورسی در سایت‌شان این نقشه را برای سرمایه‌گذاران آماده می‌کنند و به آن‌ها نشان می‌دهند. گرچه کلیات این نقشه‌ها یکسان است، اما در جزئیات می‌توانند تفاوت‌هایی با یکدیگر داشته باشند. بیشتر این تفاوت‌ها به خاطر فیلترهای گوناگونی است که می‌توانید روی این نقشه‌ها اعمال کنید.
فیلترهای مختلف نقشه‌های بازار بورس
برای اینکه بتوانید نهایت استفاده را از نقشه بازار بورس ببرید، کارگزاری‌های مختلف و دیگر سایت‌هایی که این نقشه را ارائه می‌کنند، امکان اعمال فیلترهای مختلف را برایتان فراهم کرده‌اند. این فیلترها کمک می‌کنند تا نقشه را بر اساس نیازتان سازمان‌دهی کنید و بهترین دید را به دست آورید.
مرتب‌سازی پارامترهای مختلف این نقشه از راه‌های گوناگونی فراهم است. مثلاً می‌توانید درخواست کنید تا نقشه بر پایه نماد یا بر پایه صنایع مختلف نمایش داده شود. همچنین امکان تنظیم پارامترها بر اساس حجم معاملات یا ارزش آن‌ها هم وجود دارد. می‌توانید انتخاب کنید که نقشه تمام صنایع را برایتان به نمایش بگذارد یا فقط یک صنعت خاص (خودروسازی، املاک و مستغلات، بیمه و … ) را ببینید. درضمن امکان اعمال فیلتر برای مشاهده تمام بازارها یا یک یا چند بازار محدود هم وجود دارد. بازارهایی مثل بورس، فرابورس، بورس انرژی و … .
حالا بیایید ببینیم که نقشه بازار بورس چه کاربردی دارد؟
کاربرد نقشه بازار بورس
تمام افرادی که وارد این بازار می‌شوند، می‌خواهند سود کسب کنند! تقریباً می‌توان گفت محال است فردی وجود داشته باشد که هدفی غیر از این داشته باشد. همان‌طور که در ابتدای مقاله هم گفتیم، برای اینکه بتوانید از این بازار سود ببرید باید علم و دانش کافی را در این رابطه داشته باشید.
بلد بودن مسائلی مانند تحلیل تکنیکال و تحلیل فنی، آشنایی با تکنیک نوسان گیری در بورس، توانایی تصمیم‌گیری منطقی و به دور از احساسات و … برای ثروتمند شدن در این بازار کمک‌تان می‌کنند.
یکی دیگر از ابزارهایی که می‌تواند برایتان بسیار مفید واقع شود، نقشه بازار بورس است. بالاتر گفتیم که این نقشه برای بررسی کلیت بازار استفاده می‌شود و شاید مهم‌ترین کارایی آن، نمایش سهم‌هایی باشد که از چشم شما و دیگر سرمایه‌گذاران دور مانده است؛ اما عجله نکنید! قرار نیست همه‌چیز به همین سادگی پیش برود و پارامترهای دیگری وجود دارند که باید آن‌ها را هم بررسی کنید.
نقشه بازار بورس چه اطلاعاتی را ارائه می‌کند؟
تا به اینجای مقاله، متوجه شدید که رنگ‌ها نشان‌دهنده روند صعودی یا نزولی هر سهم هستند. همچنین می‌دانید اندازه هر نماد، میزان حجم معاملات آن را نمایش می‌دهد؛ اما آیا این اطلاعات برای سرمایه‌گذاری کفایت می‌کنند؟ قطعاً نه! اگر می‌خواهید سود کنید باید حساب‌شده‌تر به آب بزنید. (منظورمان هم خرید سهام است.)
اطلاعات ارائه‌شده توسط یک نقشه بازار بورس، محدود به موارد بالا نیستند. فقط کافی است نشانگر موس‌تان را روی یکی از نمادها ببرید تا اطلاعات تکمیلی آن را دریافت کنید. به تصویر زیر توجه کنید:
در این تصویر با بردن نشانگر موس روی نماد وبصادر اطلاعات کاملی از سهام این شرکت را مشاهده می‌کنید. اطلاعاتی که از این قسمت دریافت می‌شود به شرح زیر هستند:
وبصادر نماد بانک صادرات ایران در بازار بورس است. این نماد زیرشاخه گروه بانک‌ها و موسسات اعتباری است. قیمت هر سهم این نماد 2350 ریال است که سقوط 4.86 درصدی را تجربه کرده است. همچنین ارزش، حجم معاملات و ارزش بازار این سهم هم قابل مشاهده هستند.
وقتی سهامی را پیدا کردید که به‌نظرتان از چشم‌ها پنهان مانده و ارزش سرمایه‌گذاری دارد، اطلاعات تکمیلی آن را دریافت و تحلیل کنید. اگر هنوز هم به‌نظرتان سهام خوبی برای سرمایه‌گذاری است، وارد عمل شوید و سهام آن شرکت را بخرید. امیدواریم خریدتان پرسود باشد.
نقشه بازار بورس را در کجا ببینیم؟
همان‌طور که گفتیم، تقریباً سایت‌های تمام کارگزاری‌ها، این نقشه را در اختیار بازدیدکنندگان‌شان قرار می‌دهند. فارغ از اینکه کد بورسی خود را از آن کارگزاری دریافت کردید یا نه! فقط کافی است کمی در سایت آن‌ها جست‌وجو کنید تا نقشه بازار بورس را پیدا کنید.
البته راه ساده‌تری هم وجود دارد. وارد گوگل شوید و عبارت نقشه بازار بورس را سرچ کنید. به‌همین راحتی!
اگر اولین بارتان است که می‌خواهید از این نقشه‌ها استفاده کنید، توصیه می‌کنیم چند نقشه را بررسی کنید تا بفهمید با کدام راحت‌تر هستید. کدام نقشه امکانات بهتری در اختیارتان قرار می‌دهد و فیلترهای کارآمدتری دارد. همه این مسائل منجر به راحتی می‌شوند و راحتی در تصمیم‌گیری عقلانی کمک‌تان می‌کند.
حرف آخر…
برای انجام معاملات موفق در بازار بورس، دانش و مهارت‌های گوناگونی لازم است. این دانش‌ها اهمیت خود را در استفاده از ابزار مختلف این حوزه نشان می‌دهند. یکی از معروف‌ترین و کارآمدترین این ابزارها، نقشه بازار بورس است.
با جست‌و‌جوی عبارت نقشه بازار بورس در گوگل، به تعداد زیادی از سایت‌ها برمی‌خورید که این نقشه را در اختیار بازدیدکنندگان‌شان قرار می‌دهند. انواع مختلفی از این نقشه وجود دارند که براساس پارامترهای مختلف تنظیم شده‌اند. می‌توانید با اعمال فیلترهای مختلف، نقشه را مطابق میل‌تان بچینید و نهایت استفاده را از آن ببرید.
فراموش نکنید که برای استفاده درست از نقشه بازار بورس، باید دانش و اطلاعات مربوط به انواع مختلف تحلیل‌ها و دیگر مهارت‌های مرتبط را داشته باشید.